واکسيناسيون سلاح بشر


 

ترجمه:مريم زمان فشمي




 
ويروسها تنها در سلولهاي زنده رشد مي کنند.براي توليد واکسن آنفلولانزا در سال 2006 حدود 23 ميليون باکتري پرورش داده شده است.
پس از شرکت بزرگسالان بالاي 40 سال در واکسيناسيون عمومي در سال 1980، واکسن آبله زخمي را در بازوي آنها ايجاد مي کرد که جاي آن براي آنها تا ابد به يادگار مي ماند.
در حال حاضر بشر درصدد است، خود را نه تنها در برابر بيماري هاي مسري، بلکه در مقابل بيماري هايي چون آلزايمر، سرطان و سکته مغزي از طريق واکسيناسيون و تقويت سيستم دفاعي بدن مصون سازد.
يک دوجين مخزن فولادي سر به فلک مي کشند، در اين ميان ساختمان بسيار بلندي از لوله هاي نقره اي نيز به چشم مي خورد.
صدها اهرم که لاک قرمز خورده اند، شيرهاي آب و دستگاه هاي اندازه گيري فشار(فشارسنجها).در اين ساختمان بسيار خمير و روشن سازنده واکسنها، انستيتو پاستور، حتي زمين سبزرنگ آن نيز از پاکيزگي مي درخشد.حتي يک مولکول گرد و خاک نيز در اين فضاي تميز به چشم نمي خورد.
البته محتواي لوله هاي آزمايش، حتي از کثافت نيز آلوده تر است، از سرماخوردگي مسري تر و از هر مسموميتي خطرناک تر است.مدير توليد پاستور کلود آرتويس مي گويد:در 10000 ليتر باکتري که در ميليونها باکتري سياه سرفه تکثير مي شوند.اينها همان نطفه هاي بيماري هستند که هرکسي از سرايت آنها به هنگام سرفه افراد به خود مي ترسد و هزاران کودک را در کشورهاي در حال توسعه به کام مرگ مي کشند.آرتويس ادامه مي دهد:ما اينجا به پرورش عوامل بيماري،باکتريها مي پردازيم،که سالانه 500 ميليون انسان را در مقابل بيماريها ايمن مي سازند، واکسيناسيون در مقابل چيزي حدود 20 بيماري مختلف.انستيتو پاستور در حدود روزانه يک ميليون يورو در امر تحقيق و توسعه سرمايه گذاري مي کند.

بالاترين هدف محققان پاستور چيست؟
 

تحقيقات کلينيکي
 

ايمن سازي در مقابل بسياري از بيماريها در حال حاضر بر بسياري از بيماران آزمايش مي شود، گاهي اوقات نتايج بسيار اميدوارکننده اند.اينکه اين واکسن ها چه زماني و آيا اصلاً به بازار مي آيند يا نه، فعلاً مشخص نيست.کارخانه سيتوس پتانسيل زيادي براي توسعه اين واکسنها دارد.

تجارت سالم
 

کارخانه هاي توليدکننده دارو در حال حاضر فروش بسيار خوبي در سراسر دنيا دارند.در دو سال گذشته 7 دارو در آلمان مجوز توليد دريافت کرده اند و بيش از 400 واکسن مختلف در جهان در مرحله توسعه هستند، واکسنهايي که تنها محافظت کننده بشر در برابر بيماريهاي عفوني نيستند.ولفگانگ رنر-مديرعامل شرکت سوئيسي توليد کننده داروي «سيتوس»مي گويد:واکسيناسيون نه تنها در برابر بيماريها، بلکه براي تقويت سيستم ايمني بدن انجام پذير است.در سالهاي آينده بشر مي تواند در برابر دردهاي گوناگون نيز از خود محافظت کند.
واکسيناسيون در آينده حتي خواهد توانست انسان را در برابر عوارض پيري و بيماريهايي چون «سختي و خشکي سرخرگها»، اضافه وزن و همچنين مقابل سيگار کشيدن ايمن سازد.اين محقق اجازه پخش اطلاعات بيشتري را ندارد،اما مي گويد:«چرا سيستم دفاعي بدن نمي تواند با ايجاد کننده هاي درد بجنگد؟»
حيله اي که «سيتوس»ده سال است براي توسعه واکسيناسيون استفاده مي کند چيست؟ مارتين باخ من،سرپرست محققين مؤسسه مي گويد:ما سيستم ايمني و دفاعي بدن را به سويي تحريک مي کنيم که در مقابل عوامل بيماريزا موجودات دفاع کننده بسازد و اين هنگامي قابل انجام است که ما مولکول هاي موردنظر را به ويروس هاي بدلي متصل سازيم.
دو نمونه:به 72 بيمار با فشارخون بالا واکسن ضد هورمون Angiotensin تزريق شد.اين هورمون رگها را تنگ مي کند و از اين طريق فشار خون را بالا مي برد.در تمام افراد مورد نظر، فشار خون پايين آمد و در نتيجه خطر سکته مغزي ديگر آنها را تهديد نمي کرد.با اين حال، تزريق اين واکسن 4 تا 6 ماه بعد براي آنها دوباره لازم است و به وسيله تزريق اين واکسن آنها ديگر نيازي به مصرف روزانه قرص نخواهند داشت.

مورد بعدي
 

افراد سيگاري مي توانند خود را از وابستگي به نيکوتين برهانند.واکسن موردنظر ميزان نيکوتين خون را قبل از اينکه به مغز برسد، پايين مي آورد و بدين وسيله قدرت مانور سيگار را مي گيرد و کمک مي کند تا که افراد اعتياد خود را ترک کنند.تعدادي از تحقيقات دانشگاهي ثابت مي کنند افرادي که اين واکسن را زده اند، اعتياد خود را راحت تر و محکمتر از کساني ترک مي کنند که به تنهايي قصد ترک آن را دارند.دانشمندان زمان صدور مجوز اين واکسن را حداقل سال 2010 تخمين مي زنند.
باخ من مي گويد:قوه تخيل ما هيچ حد و مرزي نمي شناسد.در هر جايي که داروها قابل جايگزيني توسط واکسن باشند،حتي در مقابل رماتيسم و سرطان، ما مي توانيم واکسنهاي ايمني ساز در مقابل بيماريها را بسازيم، بدون آن که نيازي به مداواهاي طولاني و هزينه بالايي باشد.
ساختن واکسنها بيش از همه در مورد بيماري هاي غيرقابل مداوا مدنظر است، مثلاً در مورد بيماري آلزايمر.علت اين بيماري که نيروي حافظه را تحليل مي برد و امروزه در ميان انسانها بسيار رايج است، رسوب پروتئين هاي سمي در مغز است.و واکسن مورد نظر بايد کمک کند، تا اين پلاکها از بين بروند.يکي از تحقيقات در اين مورد به علت التهابات مغزي افراد مورد آزمايش پيش از موقع به پايان رسيد و اين باعث از بين رفتن روحيه بقيه افرادي شد که اين واکسن را زده بودند، در نتيجه بسياري از محققان از ادامه آزمايش دلسرد شدند و به فکر تهيه واکسن ديگري افتادند.
در آينده نزديک بايد واکسني بر ضد ديابت و خشک شدن بافتها و اندامهاي بدن ساخته شود و اين واکسن مانع از آن مي شود که سلولهاي مهاجم اصولاً بوجود بيايند.اين امربه تازگي در مورد 30 بيمار مبتلا به MS در کانادا آزمايش شده است.همانطور که دانشمند متخصص اعصاب-آميت بارور از مونترال گزارش مي کند، از طريق واکسيناسيون سلولهايي که به اعصاب معطوف شده و آنها را نابود مي سازند، ضعيف مي شوند.
وي مي گويد:از آنجايي که بيماران ما به واکسيناسيون، جواب بهتري مي دهند، در مورد 290 تن از آنها عمل ايمن سازي بدن بوسيله واکسيناسيون را شروع کرده ايم.
همچنين تحقيقات نشان مي دهد که به وسيله واکسيناسيون، مي توان کودکان را نيز در مقابل ديابت مصون ساخت.آنت سيگلر، از مؤسسه ديابت مونيخ، مي گويد بدن کودکاني که ريسک ديابت موروثي در مورد آنها وجود دارد(ديابت نوع يک)در مؤسسه ما به انسولين از کوچکي عادت داده مي شود.اگرچه پروتئين در معده تقليل مي يابد، اما ما اميدواريم بقاياي آن براي بدن کافي باشد.آيا واکسني براي داشتن حالت روحي مناسب و خوب قابل ساختن است؟ چيزي که فکر آن نيز تا چند سال پيش براي متخصصين اين فن خنده دار بوده است، هم اکنون توسط متخصص اعصاب دانشگاه کلرادو، کريستوفر لاوري در دست بررسي است.او در ابتدا به يک آزمايش نادر پرداخته است:افرادي که در مورد آنها واکسن هاي بي خطر، متشکل از باکتري هاي گرفته شده از لجن و خاک زمينهاي زراعتي استفاده شد، حس بسيار خوب و غيرقابل وصفي داشته و بيان کردند که حال آنها «عالي»است.لاوري موشهاي صحرايي را نيز واکسينه کرد و متوجه شد، که آنها تمرينهاي مشخصي را بهتر و با دقت تر از موشهايي انجام مي دهند، که هيچ ارتباطي با باکتريهاي زميني نداشته اند.واکسيناسيون همچنين ميزان سروتونين در مغز را نيز افزايش مي دهد.لاوري مي گويد:سروتونين هورموني است که باعث مي شود احساس خوبي داشته باشيم.

دنياي مخالفان واکسيناسيون
 

در آلمان تعداد مخالفان و افرادي که نسبت به واکسن ها و تأثيرشان ترديد دارند، نسبت به ساير کشورها بيشتر است.علت آن هم چيزي نيست جز دشمني بي دليل و غيرعقلاني برخي دانشمندان.
گفته بسياري از تحقيقات به ظاهر پزشکي آنها اين است:«واکسيناسيون، قتل دسته جمعي انسانها در هزاره سوم است.»و گوينده هاي اين جمله در جملات گاهاً بي معني خود، درباره وجود ويروسهاي بيماري زايي صحبت مي کند که وجود آنها هنوز ثابت نشده و واکسيناسيون تنها وضع موجود را بدتر مي کند.يکي از طرفداران اين تز گرد هارمر است که مجوز پزشکي او سالها پيش باطل شده است.
طبيعتاً انسان حق دانستن مزايا و معايب واکسيناسيون را دارد و گفته هاي تمام مخالفان واکسيناسيون چندان بي اساس و بي معني نيست، اما همين گفته ها باعث شده تا حدود 3 الي 5 درصد آلماني ها خود را واکسينه نکنند و به دلايلي تکيه کنند، که واکسيناسيون را اساساً رد کرده اند.در قرن 19 و به هنگام اپيدمي بيماري آبله بسياري از کشيشان کليسا از جمله هانيريش هانس جاکوب به انتقاد از واکسيناسيون پرداختند:«خداوند به همه چيز آگاه است و مي داند که چه مي کند.
دو تن از محققان مؤسسه رابرت کخ، کريستيانه مايروسابينه رايتر به بررسي عقايد مخالفان پرداختند.
در سيستم دفاعي بدن رازهاي بسياري نهفته است.استفان کاوفمن، رئيس مؤسس ماکس پلانک، انستيتوي تحقيقات سيستم ايمني بدن در برلين، نيز بر پيشرفتهاي ايمونولوژي تأکيد مي کند:دانش ما در مورد ارتباطات سلولهاي ايمني بدن در سالهاي اخير رشد ويژه اي داشته است.در حال حاضر براي پيشگيري از بيماريهاي عفوني «واکسيناسيون»معناي بسيار مهمتري پيدا کرده است.کاوفمن مي گويد:ويروس هاي جديد مثل سارس و يا آنفولانزاي پرندگان، خطر بسيار بزرگي براي انسان محسوب مي شوند و دنيا را به محل ناامني براي او تبديل مي کنند.هر 2 ثانيه يکبار انساني به دنبال يک بيماري عفوني مي ميرد، بويژه کودکان در معرض اين خطر بزرگ قرار دارند.
در مرکز تحقيقاتي هلم هوتز، دانشمند بسياري در شاخه «واکسيناسيون»فعاليت مي کنند.واکسنهايي به شکل اسپري هاي بيني به دست کارلوس آگوتزمن در حال ساخت هستند، وي مدير بخش واکسينولوژي اين انستيتوست و مزيتهاي اين واکسن را اينگونه مي شمارد:عوامل بيماري زايي که از طريق پوشش مخاطي اندام وارد بدن مي شوند، به سرعت تحت کنترل درآمده و نابود مي شوند.برنامه هاي واکسيناسيون در کشورهاي پيشرفته نيز راه را براي اين گونه از واکسنها هموارتر مي کنند، زيرا هر انسان ناواردي هم مي تواند به وسيله اين اسپري هاي بيني به راحتي خود را واکسينه کند و ديگر والدين براي واکسن زدن از طريق آمپول مجبور به دادن وعده و وعيدهاي مختلف به کودکان خود نيستند.و اين دلايل مي تواند پذيرش اينگونه واکسيناسيون را راحت تر کند.
هر ساله در آلمان انسانها حدود 40 ميليون بار خود را واکسينه مي کنند و حدود 95 درصد والدين حداقل براي واکسيناسيون ابتدايي کودکان خود اقدام مي کنند.برنامه واکسيناسيون استاندارد براي تمام کودکان بالاي نه هفته اي حداقل 11 واکسن در مقابل 12عامل بيماري زاست.3 واکسن جديد هم از دو سال پيش توصيه مي شود:در واکسن بر ضد التهابات مغزي و يکي بر ضد سرطان دهانه رحم(براي دختران)اخيراً يک واکسن نيز بر ضد عامل بيماري اسهال مجاز شناخته شده است.
از سويي، افزايش عرضه واکسنها باعث نگراني والدين شده است، پزشک کودکان، مارتين هيرته، اهل مونيخ ابراز نگراني مي کند.بسياري از پزشکان به چنين نگراني هايي از سوي والدين بهاي چنداني نمي دهند.وي سالهاست با نگاه منتقدانه به اين موضوع نگاه مي کند و معتقد است،«افرايش واکسنها»در حقيقت به سختي قابل پيشگيري است.اين پزشک که صاحب يک مؤسسه خصوصي در مونيخ است، مي کوشد تا در مورد تحقيقات بيشتر در مورد تأثيرات و قابل اطمينان بودن يک سري واکسنها هشدار دهد،زيرا اين تحقيقات بدون استثناء تحت تأثيرصنعت داروسازي قرار دارند.وي مي گويد:ما سريعاً به آناليزهاي مستقل از داروسازي نياز داريم،تا مزايا و معايب واکسيناسيون را بررسي کنيم.
چنين تفکراتي از سوي محققان مؤسسه «رابرت کخ»و «پاول ارليش»بسيار جدي گرفته مي شود.در ژوئن سال 2007 آنها تحقيق جامعي در مورد تأثيرات منفي واکسيناسيون در آلمان انجام داده و نتايج آن را در سايت خود منتشر ساختند.نتايجي که در کنار معايب واکسيناسيون، مزاياي آن را نيز مورد بررسي قرار مي داد.يوهانس لوور-رئيس مؤسسه پاول اريش(PEI)مي گويد:ما بدون هيچ دليلي مورد انتقاد قرار گرفته ايم، تنها هدف ما برطرف ساختن مشکلات سلامتي انسان بوده است.وي با پشتکار و اعتماد به نفس سايت الکترونيکي ساخته که در آن ليستي از موارد مشکوک و مشکلات واکسيناسيون تهيه شده است.وي مي گويد:ما تمام گزارشها و شکايات را به دقت پيگيري مي کنيم او خاطرنشان مي سازد:در ميان داروها، واکسنها کم خطرترين و مطمئن ترين آنها مي باشند.
برخي از والدين به علت ترس ازخطرات جانبي واکسيناسيون،از واکسينه کردن کودکان خود اجتناب مي ورزند.و با اين کار آنها نه تنهاخطر ابتلا به بيماريهاي عفوني را به جان کودکان خود مي خرند، بلکه سلامتي ديگران را نيز به بازي مي گيرند.تقريباً ده هزار نفر در آلمان از بيماريهاي عفوني شديد مادرزادي و مشکلات آن به سختي رنج مي برند.ماکس و آندرياس از اين دسته اند.در بدن اين برادران اهل آلگوي مواد محافظتي در مقابل بيماريها به علت يک مشکل ژنتيکي ساخته نمي شود.مادرشان مي گويد:به همين دليل ما نتوانستيم آنها را واکسينه کنيم.به کمک پيش بيني به موقع و داروها اکنون کودکانم مي توانند زندگي عادي اي داشته باشند، به مدرسه بروند، دوستانشان را ملاقات کنند و...اما اين زندگي هر روزه توسط عوامل بيماري زايي که در محيط وجود دارد، در معرض خطر است.مثلاً اگر آنها سرخک بگيرند، خطر بزرگي آنها را تهديد مي کند:خطر مرگ و زندگي.من از تمامي افرادي که خود را واکسينه کرده اند متشکرم، زيرا آنها با اين کار خود مانع گسترش باکتري ها در محيط مي شوند.
بعضي مواقع حتي از دست واکسنها هم در نجات انسان کاري برنمي آيد.دو سال پيش پزشکان در هايدلبرگ 4 عضو يک بيمار مرگ مغزي را به 4 نفر پيوند زدند.پس از مدتي، حال 3 نفر از آنها بد شد و مردند.دليل آن هم اين بود که اهداکننده ناقل ويروس هاري بوده، اما گيرنده کبد، که 29 ساله بود، زنده و سالم ماند و حتي مدتي پس از آن ازدواج کرد.دليل سلامتي او هم اين بود که او در منطقه اي زندگي کرده بود که اين ويروس قبلاً در آن وجود داشت و در نتيجه والدين او را در قبال اين بيماري واکسينه کرده بودند!!
منبع:اطلاعات علمي، شماره 9.